Tính thể tích hình hộp chữ nhật là một đề bài thường gặp trong bộ môn toán học hiện nay. Để hiểu rõ công thức này, học sinh cần phải làm đi làm lại nhiều các bài tập cũng như nắm bắt được các kiến thức liên quan. Từ đó mà bạn có thể đạt được điểm số cao trong quá trình cắp sách đến trường.
Mách bạn công thức tính thể tích hình hộp chữ nhật dễ hiểu
Trên thực tế thì cách tính thể tích hình hộp chữ nhật lại khá đơn giản. Việc bạn cần làm là dùng 3 kích thước gồm dài, rộng và cao để nhân lại với nhau, tuy nhiên cần chú ý đến đơn vị đo của chúng xem đã đồng nhất hay chưa. Cụ thể hơn, sau đây sẽ là công thức chuẩn:
\[V=l\times w\times h\]
Trong đó:
- V: Là thể tích hình hộp chữ nhật đang tìm
- l: Là chiều dài của mặt đáy hình hộp chữ nhật đó
- w: Là chiều rộng mặt đáy
- h: Chiều cao mặt đáy
Giả sử, bạn đang cầm trên tay một khối hình hộp chữ nhật với kích thước 3 cạnh lần lượt, chiều dài 8cm, chiều rộng 5cm và chiều cao 10cm. Khi đó, để tính được thể tích của khối hình trên bạn chỉ cần áp dụng công thức \[V=l\times w\times h\]
Tiếp đến, chỉ cần thay giá trị 3 cạnh đã có vào công thức thì bạn sẽ có kết quả là: \[V=8cm\times 5cm\times 10cm=400cm^3\]. Kết quả này sẽ cho bạn biết được không gian bên trong của khối hình là \[400 cm^3\].
Tổng hợp các dạng bài tập tính thể tích hình hộp chữ nhật phổ biến
Công thức để tính thể tích hình hộp chữ nhật được áp dụng vô cùng phổ biến với đa dạng nhiều đề bài khác nhau. Vì thế, để giúp bạn được củng cố kiến thức và sử dụng công thức nhuần nhuyễn hơn thì sau đây sẽ là một vài bài tập gợi ý:
Dạng 1: Tính thể tích khi biết kích thước của 3 cạnh
Đề: Biết một hồ bơi có chiều dài là 13m và chiều rộng là 7m, hồ có độ sâu tính từ mép hồ đến đáy là 10. Hãy tìm ra thể tích nước của toàn bộ hồ bơi trên với các giá trị đã cho ?
Giải: Áp dụng công thức tìm thể tích là \[V=l\times w\times h\] và các dữ kiện đã có sẵn, ta có thể thay số và có được kết quả qua phép tính sau: \[V=13\times 7\times 10=910m^3.\].
Dạng 2: Tính mực nước
Đề: Cho một bể cá thuỷ sinh trong nhà có dạng hình hộp chữ nhật với kích thước chiều dài là 1.8m, chiều rộng là 0.6m và chiều cao của bể là 0.9m. Chủ nhà đang muốn đổ nước vào bể cá, sao cho mực nước đạt được là 0.6m. Hỏi, người này cần đổ bao nhiêu lít nước thì sẽ đúng yêu cầu ?
Giải:
Để tính thể tích của phần bể mà chủ nhà yêu cầu: Vì mức nước đang tìm là 0.6m nên ta cần tính được thể tích của bể với chiều cao tương ứng là 0.6m. Áp dụng công thức tính thể tích \[V=l\times w\times h\], ta có: \[V=1.8m\times 0.6m\times 0.6m=0.648m^3.\]
Vì 1 mét khối sẽ là 1000 lít nên quy đổi chuẩn thì thể tích nước mà bạn cần tiến hành đổ vào bể sẽ là: \[0.648m^3\times 1000=648\] lít.
Dạng 3: Tính lồng ghép 2 thể tích
Cho một hồ cá vàng hình hộp chữ nhật với chiều dài là 90cm, chiều rộng là 50cm và chiều cao là 75cm. Thông thường, mức nước có trong hồ sẽ cao đến 45cm. Sau đó, người nuôi cá đã trang trí thêm khối đá có thể tích là \[18 dm^3\]. Hỏi vào thời điểm hiện tại, mức nước trong bể sẽ cao bao nhiêu ?
Đầu tiên, để tìm ra kết quả chính xác thì cần quy đổi thể tích của hòn đá từ \[dm^3\] sang \[cm^3\] với công thức 1 \[dm^3\] = 1000 \[cm^3\]. Vậy, thể tích hòn đá là: \[18dm^3=18\times 1000=18000cm^3.\].
Tiếp đến, ta cần tính ra diện tích mặt đáy của hồ theo công thức sau:
\[S_d=l\times w=90cm\times 50cm=4500cm^2.\]
Khi cho hồ đá vào bể cá, mức nước đã tăng thêm, lý do là vì thể tích của hòn đá đã chiếm chỗ. Từ đó, ta có thể tính mực nước tăng thêm theo công thức: H tăng (Mực nước tăng thêm) = Thể tích hòn đá : Diện tích đáy. Thay dữ kiện đã có, ta được: \[H=18000cm^3\div 4500cm^2=4cm.\].
Trước khi cho khối đá vào, mức nước ban đầu là 45cm. Sau khi cho đá, mực nước đã tăng thêm 4 cm. Vậy, suy ra mức nước mới lúc này sẽ bằng \[ 45cm+4cm=49cm.\].
Một số lưu ý khi sử dụng công thức tính thể tích hình hộp chữ nhật
Việc sử dụng thành thạo công thức tìm ra thể tích hình hộp chữ nhật là phương pháp hiệu quả giúp bạn đạt được điểm số cao. Thế nhưng, bên cạnh việc thuộc công thức thì bạn cần lưu ý đến những vấn đề quan trọng như sau:
- Thống nhất đơn vị đo: Khi tìm thể tích, cần đảm bảo toàn bộ các đơn vị đo đã đồng nhất. Nếu các kích thước này khác đơn vị, thì bạn cần thực hiện chuyển đổi trước khi áp dụng tính toán.
- Xử lý số đo: Khi kích thước được thể hiện dưới dạng thập phân hoặc phân số, bạn cần làm tròn kết quả trước để đảm bảo đáp án tìm ra là chính xác nhất.
- Áp dụng công thức đúng trường hợp: Công thức được cung cấp trong bài viết này chỉ đúng khi dùng để tính với hình hộp chữ nhật có các mặt đều vuông góc 90 độ. Nếu hình hộp bị biến dạng thì bạn cần linh hoạt áp dụng các phép tính khác.
Bài viết trên đã mang đến công thức tính thể tích hình hộp chữ nhật cụ thể và các bài tập vận dụng liên quan mà bạn cần nắm vững. Đây sẽ là một kiến thức chủ chốt chắc chắn sẽ xuất hiện trong các kỳ kiểm tra. Hãy chăm chỉ làm nhiều lần các bài tập để thuộc công thức và áp dụng nó thành thạo hơn bạn nhé.
