Biểu đồ đoạn thẳng
Biểu đồ đoạn thẳng hay còn gọi là biểu đồ đường là một loại biểu đồ cung cấp biểu diễn trực quan của dữ liệu ở dạng các điểm được kết nối theo một đường thẳng. Biểu đồ đường là một trong những phương pháp đơn giản nhất để hiểu bất kỳ dữ liệu tài chính và dữ liệu giao dịch nào. hãy cung tìm hiểu xem biểu đồ đường là gì trong bài viết này.
Biểu đồ đoạn thẳng là gì?
Biểu đồ đoạn thẳng là một dạng biểu diễn dữ liệu dưới dạng các điểm được nối liên tục với sự trợ giúp của một đoạn thẳng (hay đường). Đường này có thể thẳng hoặc cong tùy thuộc vào dữ liệu được nghiên cứu.
Biểu đồ đoạn thẳng là hình thức đơn giản nhất để biểu thị dữ liệu định lượng giữa hai biến được hiển thị với sự trợ giúp của một đường thẳng hoặc cong.
Biểu đồ đoạn thẳng thường được vẽ để hiển thị thông tin thay đổi theo thời gian.
Ví dụ:
Biểu đồ đường có thể được sử dụng để hiển thị giá cổ phiếu của một công ty trong năm qua. Trong trường hợp này, trục x sẽ biểu thị thời gian theo tháng hoặc quý, trong khi trục y sẽ biểu thị giá cổ phiếu. Bằng cách kết nối các điểm dữ liệu với một đường thẳng, việc xem giá cổ phiếu đã thay đổi như thế nào theo thời gian và xác định bất kỳ xu hướng hoặc mẫu nào trong dữ liệu sẽ trở nên dễ dàng hơn.
Các thành phần trong biểu đồ đoạn thẳng
Tiêu đề: Tiêu đề cho biết tất cả nội dung chung của biểu đồ.
Trục ngang: Nó cho chúng ta biết về nhãn trên trục ngang (trong ví dụ trên là khoảng thời gian được tính bằng năm).
Trục đứng: Nó cho chúng ta biết về nhãn trên trục đứng, (là số dân được tính bằng triệu người).
Nhãn: Trục ngang ở phía dưới và nhãn dọc ở bên cạnh cho chúng tôi biết loại dữ liệu nào đang được hiển thị.
Thang đo: Thang đo ngang và dọc cho chúng ta biết giá trị định lượng của “bao nhiêu” hoặc “bao nhiêu”.
Điểm: Điểm dữ liệu hoặc dấu chấm biểu thị tọa độ (x,y). Có thể có nhiều hơn một đường dữ liệu trong một biểu đồ đường.
Đoạn thẳng: Các đường thẳng nối các điểm đưa ra các giá trị ước tính giữa các điểm. Đường này có thể thẳng hoặc cong.
Cách lập biểu đồ đoạn thẳng
Biểu đồ đường được tạo bằng cách vẽ các điểm dữ liệu trên hai trục:
- Trục x, biểu thị khoảng thời gian
- Trục y, biểu thị giá trị của dữ liệu
Sau đó, các điểm dữ liệu được kết nối bằng một đường, giúp bạn dễ dàng xem dữ liệu đã thay đổi như thế nào theo thời gian.
Trong hầu hết các biểu đồ đường, trục x được gắn nhãn ngày tháng hoặc các đơn vị thời gian khác, trong khi trục y được gắn nhãn đơn vị đo lường của dữ liệu.
Khi tạo biểu đồ đường, điều quan trọng là chọn đúng tỷ lệ cho trục y. Nếu phạm vi giá trị trong dữ liệu quá lớn, có thể khó xem chi tiết trong dòng, trong khi nếu phạm vi quá nhỏ, đường có thể xuất hiện bằng phẳng và không thú vị. Bằng cách chọn tỷ lệ thích hợp, biểu đồ đường có thể dễ đọc và có ý nghĩa hơn.
Cách vẽ biểu đồ đoạn thẳng:
Bước 1: Vẽ hai trục ngang và dọc vuông góc với nhau
- Trục ngang: Ghi các mốc thời gian
- Trục dọc: Chọn khoảng chia thích hợp với số liệu và ghi số ở các vạch chia
Bước 2:
- Tại mỗi mốc thời gian trên tục ngang, đánh dấu một điểm cách điểm mốc thời gian theo chiều thẳng đứng một khoảng bằng số liệu tại mốc thời gian đó, tương ứng với khoảng chia trên trục dọc
- Vẽ các đoạn thẳng nối từng cặp điểm tương ứng với cặp mốc thời gian liên tiếp, ta được một đường gấp khúc biểu diễn sự thay đổi số liệu theo thời gian.
Bước 3: Hoàn thiện biểu đồ
- Ghi tên biểu đồ
- Ghi chú các giá trị số liệu tại các đầu đoạn thẳng
- Ghi đơn vị trên 2 trục
Đọc và phân tích biểu đồ đoạn thẳng
Khi đọc và phân tích biểu đồ đoạn thẳng, ta cần chú ý các đặc điểm sau:
- Biểu đồ biểu diễn các thông tin về vấn đề gì?
- Đơn vị thời gian là gì?
- Thời điểm nào có số liệu cao nhất?
- Thời điểm nào có số liệu thấp nhất?
- Số liệu tăng trong những khoảng thời gian nào?
- Số liệu giảm trong những khoảng thời gian nào?
Một số loại biểu đồ đoạn thẳng khác
Ngoài biểu đồ đoạn thẳng truyền thống, còn có một số biến thể của biểu đồ đường, chẳng hạn như biểu đồ đường xếp chồng, biểu đồ vùng và biểu đồ đường bậc.
Biểu đồ đoạn thẳng chỉ có một đường
Biểu đồ đoạn thẳng có hai đường trở lên
Biểu đồ đường xếp chồng hiển thị nhiều dòng trên cùng một biểu đồ, với mỗi dòng biểu thị một tập hợp dữ liệu khác nhau.
Biểu đồ vùng
Biểu đồ vùng tương tự như biểu đồ đường, nhưng khu vực giữa đường và trục x được tô màu, giúp dễ dàng xem mức độ thay đổi của dữ liệu theo thời gian.
Ứng dụng của biểu đồ đoạn thẳng
Đặc điểm của biểu đồ đoạn thẳng:
- Nó giúp hiển thị những thay đổi nhỏ có thể khó phát hiện trong các biểu đồ khác.
- Nó giúp hiển thị xu hướng cho các thời kỳ khác nhau.
- Chúng rất dễ hiểu.
- Để so sánh dữ liệu, có thể vẽ nhiều hơn một đường trên cùng một trục.
Ví dụ:
Có thể sử dụng biểu đồ đường để so sánh doanh số của hai sản phẩm khác nhau trong cùng một khoảng thời gian. Trong trường hợp này, mỗi sản phẩm sẽ được biểu thị bằng một dòng riêng biệt trên biểu đồ, giúp dễ dàng xem doanh số bán hàng của từng sản phẩm đã thay đổi như thế nào theo thời gian và cách chúng so sánh với nhau. Biểu đồ đọan thẳng giúp ta dễ dàng nhận ra xu thế của đại lượng quan tâm theo thời gian.
Do có những đặc điểm đã nêu trên, biểu đồ đoạn thẳng cũng hữu ích để hiển thị nhiều bộ dữ liệu trên cùng một biểu đồ. Trong đời sống hằng ngày, biểu đồ đoạn thẳng có thể được sử dụng như sau:
- Các nhà khoa học và kỹ sư sử dụng các biểu đồ này để hiểu và rút ra ý nghĩa từ khối dữ liệu lớn.
- Nhân viên bán hàng và doanh nhân sử dụng chúng để thêm chiều sâu và xác thực cho bản trình bày của họ. Để so sánh doanh số của hai hoặc nhiều sản phẩm trong cùng một khoảng thời gian, có thể sử dụng biểu đồ đường.
- Các nhà toán học và nhà thống kê sử dụng nó để chứng minh và giải quyết các giả thuyết và định lý của họ.
- Chính phủ và các tổ chức tư nhân sử dụng nó để giới thiệu các xu hướng trong các lĩnh vực khác nhau, chẳng hạn như tăng trưởng dân số hàng năm, xu hướng lượng mưa ở một khu vực cụ thể, v.v.