Góc vuông là một trong những dạng toán hình, giúp các bạn học sinh tiếp cận, nhận biết góc vuông 90o từ chương trình lớp 3. Dưới đây là lý thuyết và một số dạng bài tập cơ bản giúp các bạn học sinh có thêm kiến thức về loại góc này.
Góc vuông là gì?
Góc vuông là một góc 90o, có hai cạnh đặt vuông góc với nhau, tạo thành một góc giống với hình chữ L. Trong các bài toán hình học, góc vuông được ký hiệu bởi một hình vuông nhỏ ở đỉnh góc, giúp người xem dễ nhận diện hơn.
Cách nhận biết góc vuông với thước đo góc
Để nhận diện và vẽ góc vuông, chúng ta có thể sử dụng thước đo góc hoặc ê-ke với các bước đo như sau:
- Đặt cạnh thước hoặc eke trùng với một cách của góc.
- Xoay thước hoặc eke sao cho cạnh còn lại cùng với cạnh đầu tiên tạo nên một góc 90o.
- Đánh dấu điểm góc và vẽ tiếp hai cạnh của góc vuông.
So sánh góc vuông và các góc khác
| Loại góc | Định nghĩa | Đặc điểm | Ví dụ hình học |
| Góc vuông | Góc có độ lớn bằng 90o | Hai cạnh vuông góc với nhau | Các góc trong hình vuông và hình chữ nhật đều là góc vuông và bằng 90o |
| Góc nhọn | Góc có độ lớn < 90o | Góc nhỏ, nằm trong khoảng 0 – 90o | Góc trong tam giác đều |
| Góc tù | Góc có độ lớn > 90o nhưng < 180o | Góc rộng, lớn hơn góc vuông | Góc trong hình thang cân |
| Góc bẹt | Góc có độ lớn bằng 180o | Góc tạo thành 1 đường thẳng | Góc tạo bởi đường thẳng |
Các dạng bài tập thực hành nhận dạng góc vuông
Một số dạng bài tập về góc vuông như sau:
Tìm góc vuông
- Mục tiêu: Nhận diện góc vuông
- Thực hiện: Yêu cầu học sinh đi xung quanh lớp học và tìm kiếm những đồ vật có góc vuông như góc của bàn học, bảng đen hay cửa ra vào,… Học sinh sẽ ghi tên của các vật tìm kiếm được vào vở và xác định về số lượng góc vuông tìm được trên từng vật.
Bài tập vẽ góc vuông
- Mục tiêu: Giúp học sinh có thể làm quen với cách vẽ góc vuông thông qua các công cụ đo lường.
- Thực hiện: Giáo viên cần hướng dẫn các bạn học sinh cách đặt eke hoặc thước đo để vẽ góc vuông. Kế đó, yêu cầu các bạn vẽ thêm nhiều góc vuông với các kích thước khác nhau ở trên giấy nháp, với nhiều vị trí khác nhau và kiểm tra lại với thước hoặc eke để đảm bảo góc vừa vẽ đúng 90o.
Bài tập tìm góc vuông trong nhiều loại hình
- Mục tiêu: Giúp các bạn học sinh phân biệt được góc vuông với các góc khác ở trong hình.
- Thực hiện: Cần chuẩn bị hình vẽ của các loại hình với nhiều loại góc khác nhau. Yêu cầu học sinh khoanh tròn những góc vuông tìm được và giải thích thêm về cách để nhận biết góc vuông qua đặc điểm của góc 90o.
Ghép góc vuông
- Mục tiêu: Giúp học sinh phát triển thêm tư duy về hình học và khả năng sáng tạo.
- Thực hiện: Cung cấp nhiều mảnh ghép với hình dạng tam giác vuông hoặc nhiều đoạn thẳng và yêu cầu học sinh ghép chúng lại để tạo nên các hình có góc vuông.
Đo góc của các hình đã cho
- Mục tiêu: Giúp các bạn áp dụng các công cụ đo lường vào thực tế
- Thực hiện: Cung cấp cho các bạn học sinh những hình học có sẵn và yêu cầu các em đo góc trong hình bằng eke hoặc thước đo góc và tìm ra góc vuông.
Bài tập vẽ những đồ vật có góc vuông
- Mục tiêu: Kết hợp với kỹ năng vẽ, giúp các bạn nhận viết góc vuông trong đời sống thực tế
- Thực hiện: Yêu cầu các bạn học sinh vẽ một vài đồ vật đơn giản với góc vuông. Các bạn cần chú ý làm nổi bật những góc vuông trên hình để nhớ lâu hơn và dễ dàng nhận diện góc vuông trong thực tế.
Một số bài tập liên quan đến góc vuông
Bài 1: Tìm góc vuông trong các hình sau:
Bài giải:
Dùng eke đặt vào các góc trong hình vẽ, ta có:
- Các góc vuông tìm được là: DAE, MDN, XGY.
- Những góc không vuông là: GBH, ICK và PEQ.
Bài 2: Nêu tên đỉnh hoặc cạnh của góc
Bài giải:
- Hình a có góc vuông, đỉnh O với các cạnh lần lượt là OA, OB, OC, OD
- Hình b không có góc vuông, đỉnh là O với các cạnh OE, OK, OG VÀ OH
- Hình c có 2 góc vuông lần lượt ở đỉnh M và P với các cạnh tương ứng ở đỉnh M là MN và MP; các cạnh tương ứng ở đỉnh P là PM và PQ.
- Hình d có 2 góc vuông, đỉnh là O với các cạnh tương ứng là OZ và Oy; OZ và OX.
Nhìn chung, các dạng bài toán về góc vuông ở trên sẽ giúp các bạn học sinh làm quen và nhận diện dễ dàng hơn. Ngoài ra, các bậc phụ huynh cũng nên tham khảo thêm nhiều dạng toán khác giúp các em chinh phục được những kiến thức hay.
